Beau ontdekt Alexander von Humboldt

Ik slaap graag in met een dik boek. Het ideale recept tegen malen. Deze weken ben ik tot laat aan het werk. Iedere dag staat in het teken van de avond, waarin ik een uur live op televisie aan het kletsen ben met allerlei mensen die iets te vertellen hebben of een liedje komen zingen. Als ik mazzel heb fiets ik om een uur of twaalf door de lege straten naar huis, met mijn muts op en sjaal om. Niet ziek worden is een van mijn kernopdrachten.

Thuis sluip ik als een inbreker de trap op. Bij de studeerkamer, waar zij ligt te slapen, leg ik mijn oor tegen de deur te rusten, net als in de film, en dan hoop ik dat ze nog wakker is. Meestal niet, helaas.

Boven ligt mijn boek al te wachten, op het witte, rieten nachtkastje. Soms zeg ik: ‘Dag boek.’ Dat is gek, maar laten we eerlijk zijn: de meeste mensen zijn een beetje gek. Ik trek mijn ouderwetse, geruiten pyjama aan, haal de make-up van mijn gezicht en poets mijn tanden. Mijn lichaam is uitgeteld, maar mijn hoofd barst van de energie. Klaarwakker lig ik onder het dons, met een tollend hoofd vol indrukken en vragen die ik ben vergeten te vragen. En dan… is daar mijn dikke boek. Mijn slaapboek.

Belangrijk aan het slaapboek is dat het non-fictie is en niet gruwelijk, of over een oorlog, want anders ga ik dáár weer over piekeren. Nu lees ik een biografie over een man van wie ik een maand geleden nog nooit had gehoord, de Duitse geograaf en naturalist Alexander von Humboldt: De Uitvinder van de Natuur. Een slappe titel, maar een geweldig boek. (Zie je dat al op de cover staan? Beau van Erven Dorens: ‘Een slappe titel, maar een geweldig boek.’)

Dit boek kan ik iedereen aanbevelen, ook de mensen die het niet als slaapmiddel willen gebruiken. Het is een geweldig verhaal over een avonturier die aan het begin van de 19e eeuw alles uit zijn leven haalt. Hij reist de wereld over, in een tijd dat dat hoogst ongewoon was, beklimt bergen, zakt rivieren af, overleeft allerlei hachelijke avonturen, wandelt door de straten van Parijs in de tijd van Napoleon, trekt door Zuid-Amerika, Rusland en Europa en raakt bevriend met de groten der aarde, van de Duitse schrijver Goethe, de Amerikaanse president Jefferson tot bioloog Charles Darwin (die nerveus was om Von Humboldt te mogen ontmoeten.) Het is de nieuwsgierigste man op aarde.

Ik lig op mijn zij met dat dikke boek, in de koude Nederlandse herfstnacht, terwijl Alexander von Humboldt in juni 1802, op 5917 meter hoogte, in de mist en diepe sneeuw over een smalle richel kruipt, op de Chimborazo, de hoogste berg van Equador. Het zet mijn hersens in een lage versnelling. Alles wordt eenvoudig. Alexander en ik op een berg in Zuid Amerika. Na een pagina of tien vallen mijn ogen dicht. Ik klik het licht uit en wil een boek schrijven, een berg beklimmen, in een kano een rivier afzakken, met krokodillen worstelen en dan… val ik in slaap.